-
1 тигез
1. прил.1) ро́вный; гла́дкийтигез дала — ро́вная степь
тигез су өсте пыяла төсле тигез — пове́рхность воды́ гладка́, сло́вно стекло́
тигез юлдан барганның аягы сынмас — (посл.) на ро́вной доро́ге но́гу не слома́ешь
2) ро́вный; равноме́рный, одина́ковый во всём продолже́ниитигез сулыш — ро́вное, равноме́рное дыха́ние
тигез хәрәкәт — равноме́рное движе́ние
3)а) равны́ ме́жду собо́йкөчләр тигез түгел — си́лы не равны́
бармаклар да тигез түгел — да́же па́льцы не равны́
б) мат. ра́вен чему́тигезләмәнең ике кисәге дә нульгә тигез — о́бе ча́сти уравне́ния равны́ нулю́
в) ра́вный, равнорассма́триваемыйкай җирдә көчле белән көчсез тигез? — где э́то си́льный и сла́бый мо́гут быть ра́вными?
тигез биеклектә — равновысо́кий; равновысо́кие
тигез кырлы — равносторо́нний
тигез зурлыктагы — равновели́кий
2. нареч.тигез тизләнешле — равноуско́ренный
1)а) ро́вно, равноме́рнотигез яну — равноме́рно горе́ть
б) ро́вно, одина́ково (по всей длине, площади, объёму)тигез эрләнгән — ро́вно пря́дено ( о нитке)
тигез юнылган агач — ро́вно обтёсанное де́рево
тигез буялган — ро́вно, одина́ково закра́шенный
2) вро́вень ( с чем)җир белән тигез — вро́вень с землёй
3) дру́жно; сра́зу все вме́сте; см. тж. тиңтигез үсү — дру́жно расти́
тигез шыткан үрентеләр — дру́жно поше́дшие ростки́
•- тигез булу••тигез гомер — счастли́вая супру́жеская жизнь (без преждевременной смерти одного из супругов, без разрывов, разводов и т. п.)
тигез гомер итү — быть счастли́вым в супру́жестве
тигез гомер итегез! — бу́дьте сча́стливы! ( пожелание новобрачным)
тигез хокуклы — см. тиңхокуклы
- тигез күрүтигез холыклы — уравнове́шенный, с уравнове́шенным хара́ктером
- тигез тормыш -
2 тигез итү
1) сравня́ть, сде́лать ра́вным2) см. тигез күрү -
3 тигез күрү
счита́ть/счесть ра́вным, равнопра́вным; одина́ково забо́титься ( о всех) -
4 тигезү
перех.; диал.; см. тидерү -
5 тигез
denk, eşir -
6 тигез
-
7 тигез
1. eben2. gleich3. rhythmisch; gleichmäßig -
8 тигез
1. прил. 1) ровный 2) ровный, равномерный 3) равный, одинаковый 4) равно- (первая часть сложных слов) 2. нар. 1) в знач.ровно, поровну 2) ровно, равномерно 3) вровень 3. предик.сл. 1) в знач.равен чемуsumma bişkä tigez ― сумма равна пяти
2) вровень ▪ tigez cir равнина ▪ tigez xoquqlılıq равноправие ▪▪ tigez ğomer itärgä жить в согласии (о супругах) -
9 тигез була
1) равня́ется, равно́ (в мат. выраж.)2) знак ра́венства (=) -
10 тигез булу
быть (стать) ра́вным -
11 тигез тормыш
дру́жная и обеспе́ченная семе́йная жизнь -
12 тигезүзгәрешле
прил.; физ.равноме́рно изменя́ющийся -
13 тип-тигез
прил.; превосх. ст.тип-тигез юл — соверше́нно ро́вная доро́га
үзара тип-тигезләр — ме́жду собо́й соверше́нно равны́
-
14 күз тигезү
-
15 eşir
тигез -
16 tigez
-
17 вровень
нареч.( с чем) бертигез, тигез; тип-тигез -
18 неравный
-ая; -оетигезсез, [үзара] тигез (тиң) булмаган; тигез (тиң) түгел -
19 равенство
-
20 равно
нареч.1) бертигез, бердәйравно красивы горы и леса — таулар да, урманнары да бердәй матурлар
2) в знач. сказ. ( чему) тигез, тигез булатри плюс два равно пяти — өчкә икене кушсаң, бишкә тигез була
3) в знач. союза ( также) кебек үк, шулай уккирпич, равно как и другие строительные материалы, изготовляется местной промышленностью — кирпич, башка төзү материаллары кебек үк, җирле промышленность тарафыннан җитештерелә
См. также в других словарях:
тигез — с. 1. Яссы һәм шома; керенте чыгынтысыз, чокыр чакырсыз 2. хәб. Берәр нәрсә белән бер яссылыкта, бер тәңгәлдә, бер югарылыкта, бер биеклектә 3. Бөтен озынлыгында яки киңлегендә бер үк төрле, бер үк юанлыкта, калынлыкта, куелыкта (җеп, бау, сызык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тигезү — 1. (Тию) 2. Аз гына, бер ноктада гына тидерү, тиеп торгандай итү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тип-тигез — арт. дәр. Тигез … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тигезлек — 1. Тигез булу сыйфаты 2. Тигез өслек; тигез урын. Чагыштырмача тигез рельефлы географик өлкә 3. Бер үк сызыкта булу; бер берсенә үлчәм, зурлык, күләм яки тормыш ягыннан тиң булу 4. Бер үк хокук; бер үк дәрәҗә; тиңлек 5. мат. Бердәйлек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төз — с. 1. Кыегаймаган, кәкрәймәгән, туры (күбесенчә вертикаль нәрсәләр тур.) рәв. Кыегаймыйча, бөкрәймичә, иелми бөгелми 2. Бер юнәлештән чыкмаган, бөгелмәгән, тигез, туры сузылган. рәв. Кәкрәймичә, тигез, туры 3. Кытыршысыз, тигез, чокыр чакырсыз 4 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чирек — 1. Бөтеннең дүрттән бер өлеше. Сәгатьнең дүрттән бер өлеше (унбиш минут). иск. Авырлык үлчәве булган кадакның дүрттән бер өлеше (якынча 100 грамм) 2. Дүрт өлешкә бүленә торган уку елының бер өлеше 3. Метрик система кертелгәнче, бик борыннан… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
такыр — с. 1. Тапталган, тигез (юл, сукмак һ. б. тур.). Йөрергә уңайлы 2. Тигез һәм үсемлеге, үләне агачы булмаган (җир өсте тур.) 3. Пәке һ. б. белән кырылган яки тигез итеп алынган (чәч, сакал һ. б. тур.) 4. Сөрелгән, ләкин җир ял итсен өчен чәчелми… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тигезсезлек — 1. Тигезсез булу. тигез булмаган урын 2. Бөтен дәвамында билгеле бер үлчәме тигез булмау күренеше 3. Үзара тигез булмау; гаделсезлек 4. мат. Санлы зурлыкларның берсе (бер группасы) икенчесеннән (икенче группасыннан) зуррак яки кечерәк булуны… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тиң — (ТИҢЛЕК) – с. 1. Биеклеге яки тирәнлеге, киңлек яки озынлык үлчәме буенча билгеле бер нәрсә белән (яки шул нәрсәгә) тигез, тәңгәл, бердәй 2. Озынлыгы нин. б. бер урынга, тәңгәлгә җитеп, тиеп торырлык, берәр нәрсә белән тигез чәчкәйләрен аяк белән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шома — (ШОМАЛЫК) – с. 1. Тип тигез, тигез хәлгә китерелгән, кытыршылыклары, чыгынкы яки батынкы урыннары булмаган. Тигез, шадра түгел (су өсте тур.) 2. Тузгып, таралып тормаган (йон, чәч тур.). Бөдрәләнмәгән 3. Тулы, симез, таза (тән тур.) 4. Ыспай,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дала — 1. Күбесенчә үлән белән генә капланган, зур мәйдан алып тора торган тигез җир (гадәттә корырак якларда). Киң кыр, еракка сузылган тигез җир 2. с. Дала рәвешендәге; далалы шыксыз дала җирләр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге